Gần đây có bài viết về một cuộc khủng hoảng bền vững mà thường không được chú ý tới. Ngành công nghiệp xây dựng đã tiêu thụ một lượng cát cắt cổ và nó đang dần cạn kiệt. Xây dựng là một trong những ngành sản xuất ra chất thải rắn lớn nhất trên thế giới. Chẳng hạn, Brazil chiếm khoảng 50-70% tổng lượng chất thải rắn được sản xuất. Nhưng làm thế nào để chúng ta có thể thay đổi tình trạng này nếu như hầu hết các vật liệu mà chúng ta sử dụng không thể tái tạo và vì vậy cũng là hữu hạn?
Được phổ biến ở châu Âu và dần thu được sự chú ý ở phần còn lại của thế giới, cross laminated timber (CLT – tạm dịch: gỗ ép chéo) nổi bật về sức mạnh, vẻ ngoài, tính linh hoạt và tính bền vững.
Vật liệu này bao gồm các tấm ván bằng gỗ xẻ, được dán lại và chồng nhiều lớp, với mỗi lớp lại được xếp vuông góc với lớp trước đó. Bằng cách này, độ cứng kết cấu chịu được theo cả hai phương, tương tự như gỗ dán nhưng với thành phần dày hơn. Theo đó, một tấm ván có độ chịu kéo và độ chịu nén lớn hơn.
Đây là loại vật liệu bền vững bởi vì gỗ là một nguồn tài nguyên tái tạo (thường là do trồng rừng) và không yêu cầu đốt các nhiên liệu hoá thạch trong quá trình sản xuất. Nó đã được sử dụng cho cơ sở hạ tầng và hỗ trợ trong các công trường xây dựng lớn, như là các hình thức để bê tông hoá các cây cầu, hay thậm chí làm nền cho các máy kéo ở địa hình không ổn định trong quá trình xây dựng đập. Tiềm năng của nó cho các công trình nhỏ đã được ghi nhận vì sự xuất hiện thú vị và sức mạnh kết cấu của nó. Hiện tại, đang có các công trình cao tầng được xây dựng với những phần từ gỗ CLT.
Các tấm này có thể làm chức năng như tường, sàn, nội thất, trần và mái nhà. Độ dày và chiều dài của CLT có thể đáp ứng các yêu cầu của từng dự án. Nhìn chung, các tấm gỗ được làm từ CLT được lắp ráp và cắt trong quá trình sản xuất. Các bộ phận sau đó được chuyển đến công trường và quá trình lắp ráp diễn ra sau đó. Silvio Lagranha Machado, một đối tác ở MAPA, chỉ ra rằng "vì nó là một tấm ván cứng bao gồm một vật liệu duy nhất, kết cấu không yêu cầu ốp, làm giảm đi nhu cầu lao động và vật liệu cho sản phẩm hoàn thiện cuối cùng. Nói chung, các bề mặt chỉ được áp dụng một lớp chống thấm trong suốt, làm hiện lên thiết kế tự nhiên của các sợi gỗ.
Trong các dự án với gỗ CLT, việc xây dựng trên công trường không kéo dài hơn một vài ngày. Nó là một quá trình nhanh chóng và khô ráo, với rất ít chất thải phát sinh. Dĩ nhiên, các dự án cũng nên thận trọng. "Càng dành nhiều thời gian trong thiết kế dẫn đến càng ít thời gian làm việc trên công trường. Và đây nên là lí do cho mọi loại vật liệu", Silvio nói thêm.
Mặc dù chi phí của vật liệu cao, các yếu tố như thời gian xây dựng ngắn hơn, kiểm soát chất lượng tốt hơn và làm sạch có thể được tính đến khi bạn lựa chọn. Một vấn đề khác đó là văn hoá. Những ngôi nhà gỗ vẫn bị kì thị là vật liệu kém cao quí hơn. Tuy nhiên, hãy cân nhắc rằng ngành công nghiệp xây dựng vẫn phụ thuộc nhiều vào nguồn tài nguyên không tái tạo, CLT có thể là một lựa chọn vật liệu tuyệt vời.
Dưới đây là một số dự án sử dụng gỗ CLT:
Skilpod #150 Zero Energy / Skilpod + UAU Collectiv
Cross-Laminated-Timber Cottage / Kariouk Associates
Maria & José House / Sergio Sampaio Arquitetura
The Smile / Alison Brooks Architects
