8 bậc thầy dòng tranh Pastel của nền hội họa thế giới

Khi nhắc tới những danh họa lỗi lạc như Pierre-Auguste hay Pablo Picasso, người ta thường nghĩ tới tranh sơn dầu, tuy nhiên, phần lớn họa sĩ nổi tiếng thế giới đều thông thạo nhiều phương pháp cùng chất liệu vẽ tranh. Trên thực tế, một trong những chất liệu màu được ưa chuộng nhất trong giới họa sĩ chính là màu Pastel.

Dù được sử dụng để phác họa tác phẩm hay để tạo nên các tác phẩm thanh nhã, màu Pastel vẫn giữ một vai trò thiết yếu trong hội họa. Trong bài viết này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về phương pháp sử dụng màu Pastel của các họa sĩ nổi tiếng cùng tầm quan trọng của nó đối với sự phát triển của nền hội họa xuyên suốt tiến trình lịch sử.

Một vài họa sĩ nổi bật trong lịch sử đã sử dụng các gam màu Pastel trong tác phẩm của mình. Hãy cùng khám phá về họ.

bac-thay-dong-tranh-pastel
Tổng hợp các tác phẩm Pastel nổi tiếng
EUGÈNE DELACROIX

Họa sĩ thuộc trường phái lãng mạn Eugène Delacroix nổi tiếng với gia tài hội họa đồ sộ mang tính kịch hóa. Trước khi tiến hành bức vẽ chính thức, ông thường phác họa bản thảo bằng phấn để đưa ra kết cấu, lựa chọn gam màu và hoàn thiện từng chi tiết cùng hình ảnh của bức họa.

Một ví dụ tiêu biểu nhất chính là bản phác thảo tác phẩm ‘The Death of Sardanapalus’, một trong những tác phẩm nổi bật nhất của Delacroix. Ông từng nhận xét, để biến một bản vẽ sơ thảo thành một tác phẩm với các chi tiết hoàn chỉnh không phải một nhiệm vụ dễ dàng.

“Ý tưởng gốc trong bản phác họa được ví như quả trứng hoặc phôi thai; nó bao hàm tất cả, là tập hợp các ý tưởng. Tuy vậy, điều quan trọng của bản phác thảo không phải từng chi tiết cụ thể mà là những đường nét căn bản tạo nên ấn tượng chung cho tác phẩm. Thử thách lớn nhất chính là việc loại bớt các tiểu tiết cấu thành tác phẩm hoàn chỉnh.” (Trích đoạn trong Cuốn sách Artists on Art: From the 14th to the 20th Centuries)

bac-thay-dong-tranh-pastel
Eugène Delacroix, “Sketch for The Death of Sardanapalus,” (1827)
JEAN-FRANÇOIS MILLET

Là cánh chim đầu đàn của phong trào hiện thực, Jean-François Millet thường vẽ về tầng lớp lao động. Ông từng nói: “Chủ đề nông thôn phù hợp với tôi nhất, tôi muốn đào sâu vào khía cạnh con người.”

Tương tự Delacroix, Millet thường tiến hành phác thảo bằng phấn. Tuy vậy, ông cũng thường sử dụng những gam màu Pastel trung tính trong các bức họa thiên nhiên, bao gồm các bức họa ánh nắng, biển cả, và đặc biệt là các tác phẩm với chủ thể hoa lá mà nổi bật là bức vẽ ‘Dandelions’ đầy kì dị.

“Millet là bậc thầy sử dụng màu Pastel,” viện bảo tàng Mỹ thuật Boston giải thích, “kỹ thuật điêu luyện của ông được minh chứng qua tác phẩm với các gam màu xanh lá cây phong phú của đóa hoa cùng vẻ đẹp duyên dáng của những bông bồ công anh, được khắc họa với từng giai đoạn phát triển.”

bac-thay-dong-tranh-pastel
Jean-Francois Millet, “Dandelions,” (1867-1868)
PIERRE-AUGUSTE RENOIR

Họa sĩ thuộc trường phái Ấn tượng, Pierre-Auguste Renoir luôn yêu thích các gam màu Pastel. Trong các tác phẩm sơn dầu của mình, Renoir đã pha trộn để tạo nên những gam màu trung tính phù hợp với phong cách hội họa của Pháp đương thời.

Renoir lần đầu khám phá màu Pastel vào thập niên 1870. Ông đều đặn trưng bày các tác phẩm sử dụng màu Pastel (bên cạnh 6 tác phẩm khác, ông cho ra mắt một tác phẩm Pastel tại buổi triển lãm Ấn tượng đầu tiên được tổ chức vào năm 1874), chủ thể trong các bức họa này thường là bạn bè cùng gia đình ông, bởi nó cho phép người họa sĩ phác họa một cách chân thật về những người chân quý nhất đối với ông.

François Daulte, nhà phê bình người Thụy Sĩ, giải thích: “Renoir thường sử dụng những màu sắc trung tính để khắc họa người thân cận của ông, bởi các bức tranh màu pastel cho phép ông phác họa một cách nhanh chóng nhưng rõ nét những khoảnh khắc tài tình cùng sự thay đổi cảm xúc bất chợt của họ.”

bac-thay-dong-tranh-pastel
Pierre-Auguste Renoir, “Boating Couple,” (1881)
EDGAR DEGAS

Với gia tài hơn 700 bức họa Pastel, nghệ sĩ phái Ấn tượng Edgar Degas là một trong những gương mặt nổi bật nhất dòng tranh này. Dù ban đầu, Degas chuyển hướng sang tranh Pastel chỉ bởi hoàn cảnh nghèo túng (ông có thể dễ dàng bán các tác phẩm quy mô nhỏ), người họa sĩ sớm tìm thấy niềm đam mê với dòng tranh này.

“Phát hiện rằng màu phấn Pastel thường bị phai khi tiếp xúc với ánh nắng, Degas đã tiến hành phơi màu trước khi vẽ,” the Phillips Collections giải thích. “Ông thường pha màu với nước rồi trộn với một loại keo như casein để tạo hiệu ứng thị giác như màu được tô bằng bút lông. Ông thậm chí còn pha màu với nước sôi sau đó hòa tan chúng với một chiếc bút lông để tạo nên hỗn hợp màu trong mờ.”

Kỹ thuật pha màu có một không hai này đã giúp Degas tạo nên những tác phẩm vô cùng độc đáo và sáng tạo, nổi bật là tác phẩm vũ công ba lê đang trình diễn trên sân khấu.

bac-thay-dong-tranh-pastel
Edgar Degas, “The Star,” (1876-1878)
MARY CASSATT

Cũng như Degas, nữ họa sĩ Ấn tượng Mary Cassatt đã nâng dòng tranh Pastel lên một tầm cao mới. Thực tế, những tác phẩm thử nghiệm của Degas đã truyền cảm hứng cho Cassatt. Bà giải thích: “Tôi từng tới các buổi triển lãm của Degas. Chúng đã hoàn toàn thay đổi cuộc đời tôi. Những tác phẩm được trưng bày tại đó có tác động lớn tới tôi.”

Mặc dù được truyền cảm hứng chính từ Degas, Cassatt đã sớm hình thành nên phong cách riêng. Với chủ đề chính là người phụ nữ cùng tình mẫu tử, Cassatt đã khắc họa những bức chân dung đối lập khám phá những khung cảnh yên bình thông qua bảng màu sinh động cùng những chi tiết chấm phá gắn liền với gam màu Pastel trung tính.

“Với họa sĩ dòng tranh pastel Cassatt, bà tập trung lột tả vẻ đẹp mỹ họa qua chất liệu vốn có,” viện bảo tàng Mỹ thuật Metropolitan nhận xét. “Nổi bật trong lối vẽ của bà là tốc độ, những gam màu có sẵn, cùng khả năng xử lý và thích nghi.”

bac-thay-dong-tranh-pastel
Mary Cassatt, “At the Window,” (1889)
HENRI DE TOULOUSE-LAUTREC

Bên cạnh Cassatt, họa sĩ Hậu Ấn tượng Henri de Toulouse-Lautrec là một trong những người chịu ảnh hưởng lớn từ Degas. Ông được truyền cảm hứng từ các bức họa chân dung người phụ nữ ‘ở trạng thái lõa thể’, tạo hiệu ứng như ‘nhìn trộm qua lỗ khóa’.

Điều này được thể hiện qua bức họa khung cảnh Toulouse-Lautrec diễn ra tại một nhà thổ. Trái ngược với hình ảnh trong tấm áp với phích ông phác họa về cuộc sống về đêm của những ngôi sao Paris nổi tiếng lâm thời. Nó lột tả một cách trần trụi những mặt tối của nơi thành phố phồn hoa. Trong một vài tác phẩm là hình ảnh những người phụ nữ đang xếp hàng kiểm tra sức khỏe; ở một vài tác phẩm khác là hình ảnh của họ thơ thẩn bên trong nhà thổ.

Trong mọi tác phẩm, Toulouse-Lautrec đều phác họa một cách chân thật hiện thực cuộc sống như ông từng nói, “Tôi không nhận xét mà chỉ đơn thuần là ghi chép lại các sự kiện.”

bac-thay-dong-tranh-pastel
Henri de Toulouse-Lautrec, “The Salon in the Rue des Moulins,” (1894)
PABLO PICASSO

Thiên tài hội họa của thế kỷ 20 Pablo Picasso là một nghệ sĩ đa tài. Ông không chỉ nổi tiếng với những những tác phẩm hội họa, điêu khắc hay cắt dán mà còn được biết đến là bậc thầy, nhà tiên phong của dòng tranh sáp dầu Pastel.

Mặc dù màu sáp dầu Pastel xuất hiện từ năm 1925, chúng thường bị coi là kém chất lượng và chỉ được sử dụng bởi học sinh hoặc những họa sĩ mới vào nghề. Vào năm 1924, Picasso đã sáng tạo phiên bản cao cấp của nó, có thể được sử dụng trên nhiều chất liệu. Danh họa đã tiếp cận người bạn, người đồng nghiệp của ông là họa sĩ kiêm nhà sản xuất và phân phối sản phẩm nghệ thuật Henri Goetz sản xuất một loại màu sáp pastel mới và tân tiến.

Theo yêu cầu của Picasso, chuỗi cửa hàng The Sommelier đã cho sản xuất và bày bán sản phẩm màu sáp dầu kinh điển của họ.

bac-thay-dong-tranh-pastel
Pablo Picasso, “Head of a woman,” (1921)

 MAI ANH/DESIGNS.VN

Có thể bạn quan tâm

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *